BLOG

Çevrimiçi Sınav ve Mülakatlarda Yapay Zekadan Kopya Çekme Nasıl Önlenir?

Çevrimiçi Sınav ve Mülakatlarda Yapay Zekadan Kopya Çekme Nasıl Önlenir?
QProctor Editörü22 Kasım 202520 görüntülenmeblog
Online Sınav ve Mülakatlarda Yapay Zekadan Kopya Çekme Nasıl Önlenir?

Çevrimiçi Sınav ve Mülakatlarda Yapay Zekadan Kopya Çekme

1) Online Sınav veya Mülakattan Önce Adayın Sınav Ortamını Kontrol Edin

Çevrimiçi sınav ve mülakatlarda kopya girişimlerini önlemenin en iyi yolu, fiziksel ortamı denetlemektir.

Ekran Paylaşımı İsteyin

Adaydan sadece tarayıcı sekmesini değil, "Tüm Ekranı" (Entire Screen) paylaşmasını isteyin. Böylece kenarda açık duran ChatGPT penceresini veya notları görebilirsiniz.

Kulaklık Kontrolü

Büyük kulak üstü kulaklıklar yerine mümkünse kulaklıksız veya basit kulaklıklarla görüşme isteyin. Kopyada uzmanlaşan kişiler, soruları yapay zekaya dinletip cevabı kulaklıktan duyabilir.

İkinci Ekran Tespiti

Adayın gözleri sürekli kameranın sağına veya soluna kayıyorsa, muhtemelen orada ikinci bir monitör vardır. "Masanızı görebilir miyim?" demekten çekinmeyin.

2) Yapay Zekanın Yanıtlayamayacağı Sorular Sorun

Ezber veya teorik soruları ChatGPT gibi yapay zekalar birkaç saniyede cevaplar. Bu yüzden "vikipedisel" sorular sormayın.

❌ Yanlış Soru Tipi

"React'te state yönetimi nasıl yapılır?"

Risk: Aday bu soruyu AI'ya yazar, çıkan metni okur.

✅ Doğru Soru Tipi (Senaryo)

"Geçen projenizde React state'i yönetirken yaşadığınız en büyük kriz neydi ve bunu nasıl çözdünüz?"

Avantaj: AI adayın kişisel geçmişini bilemez. Detay istedikçe yapay zekadan kopya çeken aday tıkanır.

3) Teknik Mülakat ve Kodlamada Yapay Zekadan Kopya Çekmek

Kodlama Mülakatı İçin Checklist

Kodu Yazdırmayın, Okutun: Adaya sıfırdan kod yazdırmak yerine, sizin verdiğiniz hatalı veya eksik bir kodu düzeltmesini isteyin. Böylece adayın ezber sistemi bozulacaktır.
Sesli Düşünme Şartı: Aday kod yazarken sessiz kalmamalı. "Şu an ne düşünüyorsun?", "Neden bu fonksiyonu seçtin?" diye sürekli araya girin. AI kullanan aday, okuma modunda olduğu için bu sorularda hemen takılacaktır.
Versiyon Geçmişi: Kullandığınız kod editörünün (IDE) "geçmiş" özelliğine bakın. Kod satır satır mı yazılmış, yoksa 50 satırlık blok bir anda mı yapıştırılmış? Yapıştırma = %99 Kopya.
4) Adayın Yapay Zekadan Kopya Çektiği Nasıl Anlaşılır?

Göz Teması Kaybı

Aday kameraya değil, sürekli ekranın belirli bir noktasına (örneğin sol alta) bakıyorsa veya gözleri satır satır bir şey okuyormuş gibi hareket ediyorsa, yan ekrandan veya pencereden AI cevabını okuyordur.

Robotik Cevaplar

Sözlü cevaplar "Genel olarak", "Özetlemek gerekirse", "Bir diğer önemli husus" gibi aşırı kurumsal ve kitabi ise şüphelenin. Çünkü doğal bir konuşma duraksamalar, "eee/hmm" gibi sesler içerir.

Gecikmeli Cevap

Soruyu sorduktan sonra aday 5-10 saniye sessiz kalıp, sonra aniden "mükemmel ve akıcı" bir cevap veriyorsa dikkat edin.

Yazma Hızı

Canlı kodlama sırasında aday hiç hata yapmadan, hiç silmeden, duraksamadan makine gibi kod yazıyorsa; bu insan davranışı değildir. İnsanlar yazar, siler, düşünür.

Online Sınavlarda Kopya Çekmek
Adayın ikinci ekran kullandığını nasıl anlarım?
En büyük ipucu gözlük yansımasıdır. Adayın gözlüğünde ekranın yansımasını görüyorsanız, ekranın değişip değişmediğine bakın. Ayrıca göz bebeklerinin hareketi sabittir; eğer sürekli kameranın çok sağına/soluna bakıp konuşuyorsa notlarını veya AI ekranını oraya koymuştur.
Adayın cevabından şüphelendim, ne yapmalıyım?
Hemen "hızlandırılmış soru-cevap" moduna geçin. "Peki bunu neden şöyle yapmadın?", "Şu parametreyi değiştirirsek ne olur?" gibi kısa, hızlı ve yorum gerektiren sorular sorun. AI kullanıyorsa yazmaya vakti kalmayacak ve tökezleyecektir.